Akpınar (Dağa)

Karaman merkeze bağlı köy.

Köy, dağlık bir arazide, derenin içinden geçtiği vadi içinde kurulmuştur.

37° 2′ 1,4382” kuzey ile 33° 25′ 1,2684” doğu koordinatlarında yer alan köy, Karaman’a 50 km. uzaklıktadır.

Köyün rakımı (deniz seviyesinden yüksekliği) 1.468 m’dir.

Köy; Güldere (Gödet), Gülkaya (Gödetağını) ve Lale köyleri ile Mersin-Mut Demirkapı, Güme ve Elmapınar köyleriyle komşudur.

Akpınar’ın merkezine 8 km mesafeden daha yakın 3 köy bulunmaktadır. Gülkaya 2,92 km, Güldere 4,87 km ve Paşabağı 5,8 km’dir.

Köyün eski ismi “Dağa”dır. XVI. asır Lârende Kazâsı’nda yerleşme ve nüfusunu araştıran Osman GÜMÜŞÇÜ, Dağa’yı ismi Türkçe olmayan yerleşme merkezleri arasında saymıştır.

Dağâ/ Dağâtimar Karyesi, XVI. asırda Lârende Kazâsı, Kâş nâhiyesine tabi idi [BOA., TD., nr. 40, s. 936, sene 906 (1500)].

924 (1518) yılında 13 hâne ve 22 Müslüman neferden ibaretti. Vergi hâsılı (geliri) 2.235 akçe idi.

935 (1529) yılında 15 hâne ve 26 Müslüman neferden ibaretti. Vergi hâsılı (geliri) 2.319 akçe idi.

948 (1541) yılı Ankara Tapu Kadastro Kuyud-ı Kadime Arşivi, Mufassal Tahrir Defteri’nin (TK, nr. 415), 147. sayfasında Dağa karyesinin ismi geçmektedir.

XVI. asrın sonlarına doğru Tımar Ruznamçe Defteri’ne göre Karye-i Dağa; Karaman eyâleti, Konya sancağının, Lârende nâhiyesine tâbi’ idi.

5 şehr-i Zilhicce 983 (6 Mart 1576) Karye-i Dağa’nın hâsılı 3.080 akçe olup, tımarı Mehmed-oğlu Abîd’in elindedir (RD., nr. 48, s. 56/2).

27 Rebi‘u’l-evvel sene 984 (24 Haziran 1576) Karye-i Dağa’nın hâsılı 3.080 akçe olup, tımarı Karaman Çavuşân’ından Mahmûd Çavuş’un elindedir (RD., nr. 48, s. 35/1).

15 Cemâziye’l-âhir 984 (10 Ağustos 1576) Karye-i Dağa’nın hâsılı 3.080 akçe olup, tımarı mütekâ‘ıd Miralay-ı Sipâhizâdegân Saruca’nın elindedir (RD., nr. 48, s. 56/2).

992 (1584) yılında 49 Müslüman neferden ibâret olup, vergi hâsılı 4.678 idi (TKA., TK., vr. 192a.).

15 Rebiulahir 1188 (25 Haziran 1774) tarihinde Devlet merkezinden çeşitli sebeplerle gelen görevlilere ve ayrıca kazânın bazı hizmetleri için Karaman’dan yapılan masraflara mukabil karye halkından tahsil edilmek üzere; Karye-i Dağa’nın hissesine 40 kurûş vergi düşmüştür (KŞS., nr. 290, s. 28).

5 Safer 1189 (7 Nisan 1775) tarihinde H. 25 Rebiülahir 1188’den 5 Safer 1189’a kadar (5 Temmuz 1774- 7 Nisan 1775) Karaman’da biliktiza yapılmış olan masraf mukabili Karye-i Dağa’ya 150 kurûş vergi taksim edilmiştir (KŞS., nr. 290, s. 88).

3 Recep 1189 (30 Ağustos 1775) tarihinde Saferü’l Hayr’ı 5. gününden, Receb-i Şerîfinin başına gelinceye dek (7 Nisan 1775-28 Ağustos 1775 arası) Karaman’da biliktiza yapılmış olan masraf mukabili Karye-i Dağa’ya 200 kurûş vergi taksim edilmiştir (KŞS., nr. 290, s. 114).

19 Zilhicce 1189 (11 Şubat 1776) tarihinde 1189 senesi Saferü’l-Hayr’ı 15. gününden, Zilhicce’nin 19. gününe gelinceye kadar (17 Nisan 1775-11 Şubat 1776) Devlet merkezinden çeşitli sebeplerle gelen görevlilere ve ayrıca kazânın bazı hizmetleri için Karaman’dan yapılan masraflara mukabil karye halkından tahsil edilmek üzere; Karye-i Dağa’ya 175 kurûş vergi tahakkuk ettirilmiştir (KŞS., nr. 290, s. 126).

19 Receb 1190 (3 Eylül 1776) tarihinde 1189 senesi 19 Zilhiccesi’nden 19 Receb-i şerifi’ne kadar (10 Şubat 1776- 3 Eylül 1776) Karaman’da biliktiza yapılmış olan masraf mukabili Karye-i Dağa’dan 120 kurûş vergi ödemesi istenmiştir (KŞS., nr. 290, s. 153/1).

20 Zilhicce 1190 (30 Ocak 1777) tarihinde 19 Receb 1190’dan 20 Zilhicce 1190’a kadar (3 Eylül 1776-30 Ocak 1777) Karaman’ın biliktiza vaki olan masarifatı Karaman’da sakin ulemâ, sülehâ, âyân ve ahali meyanında hesap edilerek mahalle ve karyelere taksim edilmiştir. Buna göre Karye-i Dağa’ya 175 kurûş vergi düşmüştür (KŞS., nr. 290, s. 163/2).

Karye-i Dağa, senede bir def’a olmak üzere 1245 (1830) yılı için hâkim efendilere 9 kurûş ve mutâd kâtiplere 4 kurûş olmak üzere toplam 13 kurûş aidat veriyordu (KŞS., nr. 296, s. 14.1).

5 Rebîü’l-evvel 1246 (24 Ağustos 1830) yılında Medîne-i Karamân’da tertîb olunan iâne-i tazmin-i ticâret akçesi defterinde; Dağa karyesi muhtârı Alî Kethüdâ, 300 kûruş sermaye ile kayıtlıdır (KŞS., nr. 296, s. 26.1).

12 Cemâziye’l-evvel 1246 (7 Kasım 1830) tarihli Medîne-i Lârende kazâsına bâ buyuruldı matlub olunub kazâ-i mezbûrun mahallât ve kurâsından cem’ ve tedârik birle Konya’ya irsâl olunan şairin (köy ve kazaların arpa) defterinde; Dağa karyesinden şaîr 15 kile beyân olunmuştur (KŞS., nr. 296, s. 155.1).

5 Zilhicce 1246 (17 Mayıs 1831) tarihinde rûz-i hızır i’tibâriyle yani Zi’l-hiccetü’ş-Şerîfenin beşinci gününe gelinceye kadar altı mâhda Karye-i Dağa’nın Der-Saâdete bildirilen masrafı 394 kurûştur (KŞS., nr. 296, s. 94.1).

1256 (1840) yılı Temettü’ât defterinde “Dağa” için “Oyuklu ve Uzunkışla mezra’ası olub Sipâhi Nevşehirli Hüseyin Beğ’in ve Karamanî Hâcı Alî Beğ taraflarından ta’şîr edildikleri” ifadesi kullanılmıştır.

33 hâneye sahip Dağa’ karyesinin hâne reisleri ve meslekleri; Hâcı İmâm-oğlu kısadan boylu kara sakallı Abdullâh (imâm), Çolak-oğlu orta boylu kırca sakallı Mustafâ (muhtar-ı evvel, (çiftçi)), Müteveffa Alî Kethüda kerimeleri Âyşe ve Ümmühani hâtûnlar, Deli Beğ-oğlu uzunca boylu kırca sakallı Velî (muhtar-ı sani, (çiftçi)) Gödetli-oğlu orta boylu kırca sakallı Hamza (çiftçi), Deli Hasan-oğlu orta boylu kırca sakallı Elhac İbrâhîm (çiftçi), Deli Oğlan-oğlu orta boylu sarı sakallı Mûsâ (çiftçi), İsmâ’îl Kethüda-oğlu kısadan boylu müzellef sakallı İbrâhîm (çiftçi), Değirmenci-oğlu kara sakallı Hüseyin (çiftçi), Koca Hüseyin-oğlu orta boylu müzellef sakallı İbrâhîm (çiftçi), Osmân-oğlu orta boylu kumral sakallı Mehmed (çiftçi), Ece-oğlu orta boylu kısa sakallı Alî (çiftçi), Bozoğlan-oğlu kısadan boylu kumral sakallı Velî (çiftçi), Hâcı İbrâhîm-oğlu kısa boylu sarı sakallı Topal Süleymân ((rençber)), Halîl-oğlu uzunca boylu karaca sakallı Hüseyin (rençber), Türkmen-oğlu kısadan boylu kumral sakallı Nebî (rençber), Bayraklı-oğlu uzunca boylu kösece sakallı Alî (rençber), Kara Ahmet-oğlu uzunca boylu kırca sakallı Hüseyin (çiftçi), Seyyid-oğlu uzun boylu müzellef sakallı Mûsâ (rençber), Değirmenci-oğlu şâb-ı emred Hasan (rençber), Osmân-oğlu uzunca boylu kara sakallı Osmân (çoban), Marzıya-oğlu şâb-ı emret Süleymân (yetim), Bal-oğlu orta boylu kara sakallı Hasan (çiftçi), İbiş-oğlu orta boylu ter bıyıklı Mehmed (çiftçi), Seyyid-oğlu uzunca boylu kara bıyıklı İbrâhîm (çoban), Deli oğlan-oğlu orta boylu kara sakallı Âli (çiftçi),  Deli oğlan-oğlu Alî zevcesi Hadice, Bozoğlan’ın-oğlu kısadan boylu kara sakallı Alî (çiftçi), Çolak-oğlu orta boylu kısadan sakalı Abdülkerîm (çiftçi), Mestan-oğlu orta boylu sarıca sakallı Ahmed (çiftçi), Türkmen-oğlu uzunca boylu kara sakallı Hasan (rençber), Karsak-oğlu uzunca boylu kumral sakallı Mustafâ (rençber), Kısadan boylu kara köse sakallı Hasan (rençber), Mustil-oğlu uzunca boylu kara sakallı Abdülkerîm (rençber) ve Uzun boylu kara sakallı Halîl’dir (çoban).

Dağa’da; 70 adet ganem (koyun), 28 adet toklu, 3 adet inek düğesi, 6 adet inek, 9 adet tanalı inek, 120 adet keçi, 66 adet oğlak, 25 adet merkeb, 5 adet sıpalı merkeb, 45 adet öküz, 2 adet tana, 2 adet tay, 35 adet zenbûr (arı) kovanı, 2 hisse asiyâb (değirmen), 1,5 dönüm bağ, 15 dönüm alâ tarla, 325 dönüm ednâ tarla, 141 dönüm hâlî tarla ve 199 dönüm mezrû tarla kayıtlıdır.

Kıymet-i emlâk 1.970 kuruş, kıymet-i hayvân 10.902 kuruş, temettü’âtı 6.260 kuruş, yekûnu 19.132 kuruş, hâne başı ortalama gelir 580 kuruş ve tekâlifi 1.845 kuruştur (BOA., ML., VRD., TMT., nr. 10442, s. 36-40).

Köy, 1338’de (1922) Konya Vilâyeti Sıhhiye Müdürü Dr. Nazmi Azmi Bey [SELCEN, 1303 (1887), Arapgir, Malatya-1945, İstanbul] tarafından kaleme alınan “Türkiye’nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası-Konya Vilâyeti” kitabında, Konya Vilâyeti, Karaman Kazâsı, İbrala Nâhiyesi’ne bağlı köy olarak geçmektedir.

Sapancalı Muallim H. Hüsnü Bey [1309 (1893), Sapancalı, Sakarya-1958, ?]; 1338 (1922) yılında kaleme aldığı “Karaman Ahval-i İçtimâiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi” isimli kitabında, İbrala Nâhiyesi’ne tabi’ Dağa karyesinin Karaman’a mesafesinin 5 saat olduğunu kaydetmiştir.

1928 yılında eski Türkçe alfabe ile yayınlanan “Son Teşkilat-ı Mülkiye’de Köylerimizin Adları” isimli kitapta Dağa Köyü; Konya Vilâyeti, Karaman Kazâsı, İbrala Nâhiyesi köyleri arasında zikredilmiş ve eski Türkçe harfler ile “طغا”, Lâtin harfleriyle “Daga” şeklinde ifade edilmiştir.

Köy, Konya Vilayeti, Karaman Kazası, Merkez Nahiyesi’ne bağlı idi. 15 Haziran 1989 tarihinde kabul edilen 3578 sayılı 4 il ve 5 ilçe Kurulması Hakkında Kanun gereğince Karaman ili, Merkez İlçe, Merkez Bucağı’na bağlı 41 köyden birisi olmuştur (21 Haziran 1989 tarihli ve 20202 sayılı Resmî Gazete).

Köyün eski ismi “Dağa” olmasına rağmen İçişleri Bakanlığı, İller İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 1968 yılında yayınlanan “Köylerimiz (1 Mart 1968 gününe kadar)” isimli kitapta Akpınar’ın eski adına yer verilmemiştir.

İsim olarak “dağ” (Eski Türkçe’de tāġ) [Kelime Kafkas dillerine ve Rusça’ya da geçmiştir] Çevresindeki arâziye göre büyük bir çıkıntı teşkil edecek şekilde yükselen toprak veya kaya kütlesi manasına gelmektedir. Mecazî olarak da; Çok tenhâ, ıssız, korkulu ve güvensiz yer demektir. Akpınar’ın arâzi yapısına uymaktadır.

Karaman’da ayrıca “Dağal” (şimdiki adı Dağkonak) adında bir köy bulunmaktadır. Bu köye bulunduğu yer yüksekte olması ve çokça rüzgâr esmesinden dolayı bu isim verilmiştir.

Köy, şimdiki adını köy yakınında çıkan pınardan almıştır. Ülkemizde yakınında veya içinde pınar çıkan yerlere “Akpınar” ismi verilmiştir.

Kırşehir’in ilçesi “Akpınar” adını taşımaktadır.

Adana Tufanbeyli; Balıkesir Savaştepe; Bilecik Bozüyük; Bursa Harmancık; Denizli Çameli; Diyarbakır Çermik; Erzurum İspir ve Karayazı; Hatay Kumlu; İzmir Kiraz; Kayseri Pınarbaşı; Konya Selçuklu; Manisa Gördes; Kahramanmaraş Ekinözü; Ordu Ulubey; Sakarya Kocaali; Şanlıurfa Karaköprü ve Birecik; Trabzon Akçaabat; Adana Aladağ; Afyonkarahisar Sinanpaşa ve Sultandağı Yeşilçiftlik; Ankara Çankaya; Elazığ il merkezi; Ağın ve Sivrice; Erzurum Tekman; Trabzon  Köprübaşı; Aydın Nazilli; Bolu il merkezi; Bursa Osmangazi; Diyarbakır Bismil; Kütahya Emet; Malatya Battalgazi; Manisa Şehzadeler; Kilis il merkezi; Aksaray Güzelyurt Ihlara; Van Gürpınar; Şanlıurfa Haliliye; Tokat Niksar; Ordu Çamaş; Samsun Ladik; Sakarya Hendek; Adana Yüreğir; Eskişehir Odunpazarı; Kocaeli İzmit-; Gaziantep Şahinbey; İstanbul Sancaktepe; İstanbul Eyüp; Düzce il merkezi; Mersin Erdemli; Denizli Çivril ve Ordu Akkuş’taki mahallelerin “Akpınar”dır.

Adıyaman merkez ve Besni; Afyonkarahisar Başmakçı ve Bayat; Amasya Gümüşhacıköy ve Merzifon; Artvin Borçka; Bitlis Mutki; Düzce Cumayeri; Çanakkale Bayramiç ve Biga; Çorum Alaca, İskilip, Mecitözü ve Sungurlu; Elazığ Karakoçan; Giresun Güce ve Yağlıdere; Gümüşhane merkez; Hakkari Yüksekova; Isparta Eğirdir; Kars Selim; Kastamonu Daday; Kırklareli Vize; Kütahya merkez, Çavdarhisar ve Simav; Muş merkez; Nevşehir Kozaklı; Rize merkez; Sinop Durağan; Sivas merkez, Gürün, Kangal ve Yıldızeli; Tunceli Hozat; Yozgat Yerköy; Zonguldak Çaycuma; Aksaray Ortaköy; Karaman Ayrancı; Bartın merkeze bağlı köyler “Akpınar” adını taşımaktadır.

Adıyaman Kahta Kavaklı; Afyonkarahisar Dazkırı Sarıkavak; Afyonkarahisar Dinar Tatarlı ve Sinanpaşa Tınaztepe; Amasya Taşova Karsavul; Bilecik Gölpazarı; Bingöl Genç Yolaçtı; Bitlis Mutki Erler; Elazığ Kovancılar Karaman; Gümüşhane Merkez Akpınar; Tunceli Hozat Türktaner ve Mazgirt Geçitveren; Rize Ardeşen Akdere, Çayeli Çukurluhoca ve Pazar Başköy; Artvin Yusufeli Kınalıçam; Erzincan Merkez Gürlevik ve Çayırlı Cennetpınar; Kastamonu Merkez Baltacı; Kastamonu Doğanyurt Akçabel ve İnebolu Karabey; Aksaray Merkez Çağlayan; Karaman Ermenek İkizçınar; Osmaniye Kadirli Koçlu ve Kırşehir Kaman Savcılımeryemkaşı’na bağlıların adı “Akpınar”dır.

Karaman ve köyleri ile ilgili olarak araştırmalar yapan ve bunu kitabında yayınlayan Durmuş Ali GÜLCAN, köyün adının Eski Türkçe’de “tāġa” olarak yazımından Kırgızların ong (sağ) kanadında bulunan büyük kabilelerinden “Tagay” ile ilişkili olduklarını ileri sürmektedir.

Kırgızlar; ong (sağ) kanat ve sol kanat olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Ong kandında bulunan kabileler; Adigene ve Tagay’dır. Tagay’ın şubeleri ise; Buğu, Sarıbağış, Sultu, Çerik, Bağış, Şayak, Başsız ve Congbağış’tır.

“Buğu” şubesinde bulunan oymaklar; Arıktokum (Küçük, Ondon, Sirke, Sarık), Bapa (Çong, Çuduçelpek), Börü (Karabörü, Sarıbörü), Kadık (Yakşılık, Camanbay, Turgay, Hudaybaktı, Karakoytun, Boyum), Celden (Karacibek. Sarı Katin, Balık), Allayat; Tokaç, Tokabay, Tolubay, Tokay, Salmek (Togulbay, Çükür). Tınımseyit (Şubak, Ayan) ve Belek’tir (Şapak, Mingmurat, Tanrabek, Bernazar).

“Sarıbağış” şubesinde bulunan oymaklar; Esengül yahut Berdibulat’tır (Asık, Isık, Çirtegi, Çagaldak, Abla, Sabar, Çeçey, Tazlar, Kalmak, Cantay, Aydarke, Ayuke, Monguldar, Carban, Etegen, Başkürül).

“Soltu” şubesinde bulunan oymaklar; Bölükbay, Kıtay ve Tolkan’dır (Çangbagış, Kanay, İsahoca, Kariboz, Kuytu, Çalpak, Karakçı).

“Bağış” şubesinde bulunan oymaklar; Kutluk-Sarı ve Çiçer’dir.

“Çerik” şubesinde bulunan oymaklar; Karakol (Nogay, Konçay, Nazar), Sazan (Tagay, Sarıköben). Uçtamga (Baktı, Kızıl Tokum, Duvan, Sarıça) ve Akçuvak’tır.

“Şayak” şubesinde bulunan oymaklar; Tünkatar, Beşkempir, Külçügeç, Kurmanhoca ve Tünteyçora’dır.

GÜLCAN, Akpınarlılar’ın civardaki Dereköy (Fisandon), Zengen (Başharman) ve Paşabağı (Göves) köyleri halkı ile Güldere (Gödet), Gülkaya (Gödetağını) ve Lale köyleri halkına benzemedikleri ve farklı bir özellik gösterdikleri tespitinde bulunmaktadır. GÜLCAN’a göre köylüler, haşin yaradılışlı insanlardır.

1246 (1831) tarihli Lârende Nüfus Defteri’nde (COA, Nfs. d 3451); Dağa Köyü, 38 hanede 75 kişi olarak kayıtlıdır.

Köy, 1314 (1896) yılı Konya Vilâyeti Sâlnâmesi’nde (İl Yıllığı) 40 hâne ve 238 kişi olarak kayıtlıdır.

1320 (1904) genel nüfus yazımı defterinde 324 kişi olarak geçmektedir.

Sapancalı Muallim H. Hüsnü Bey, 1338 (1922) yılında köyün nüfusunu 48 hâne ve 296 kişi olarak kaydetmiştir.

1341 (1925) yılında yapılacak mebus (milletvekili) seçimi için hazırlanan esas defterinde 300 kişidir.

Köy; 1935’de 380, 1940’da 377, 1945’de 330, 1950’de 419, 1955’de 514, 1960’da 624, 1965’de  04, 197’de 713, 1975’de 616, 1980’de 669,1985’de 714, 1990’da 608 ve 2000’de 453 kişi olarak sayılmıştır.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2017 yılında geçilen Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ne (ADNKS) göre; köyün nüfusu 459 kişidir.

2008’de 458, 2009’da 449, 2010’da 433, 2011’de 446, 2012’de 453, 2013’de 433, 2014’te 445, 2015’de 437, 2016’da 440, 2017’de 429, 2018’de 433, 2019’da 423, 2020’de 429, 2022’de 419 ve 2023’de 425 kişi olarak tespit edilmiştir.

Köydeki sülâleler ve aldıkları soyadları; Cenezeliuşağı (Hamzaoğulları da denilmektedir, Eroğlu), Bozbıyıkuşağı (Kaya), Gallaklar (Özad), Gurubeyuşağı (Uysal), Halaoğluuşağı (Baloğlu), Karaseyituşağı (Lale), Memişuşağı (Bozkürt), Partallıuşağı (Kürtoğlu) ve Uzunalilaruşağı’dır (Uluer).

Köydeki lakaplar; Adanalı, Amerikalı, Bakı, Çekiç, Efe, Ekti, Filik, Gıdak, Haskeş, Hoydan, Kahveci, Kara, Kekilli, Kel, Kengici, Küçük, Koç, Kocabıyık, Onbaşı, Tak, Topal ve Yağlı’dır.

279 seçmeni olan Akpınar’da 1 Kasım 2015 günü yapılan 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’nde 252 seçmen 1311 numaralı sandıkta oy kullanmıştır. Kullanılan oyların 251’i geçerli sayılırken, 1 oy geçersiz sayılmıştır.

Akpınarlılar, 230 oyla en fazla AK Parti’yi tercih etmiştir. MHP 13 oy almıştır. CHP ve HDP’ye ise oy çıkmamıştır.

16 Nisan 2017 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişi öngören halk oylaması (referandum) sonuçlarına göre; Akpınar Köyü’nde %93,98 oranında “evet” ve %6,02 oranında “hayır” çıkmıştır.

Köy muhtarı, Ahmet EROĞLU’dur (irtibat numarası: 0539 892 88 29).

Köyün eski muhtarları; Ali ULUER (2014, 2024), Habip UYSAL (2009-2014), Yusuf LALE (2004-2009), Süleyman BALOĞLU (1999-2004), Mehmet LALE (1997-1999), Emrullah ÖZYER (1994-1997), İsmail Hakkı LALE (1990-1994), Mehmet YILDIRIM (1989), Mehmet UYSAL (1984-1989), Ahmet KAYA (1979-1984), Hasan ÖZYER (1977-1978), Hasan KARADUMAN (1971-1977), Halil LALE (1968-1970), Mehmet EROĞLU (1966-1968), Hasan YAVUZ (1963-1966), Bayram TÜRKDAL (1954-1961), Nebi EROĞLU (1953-1954), Seyit LALE (1951-1953), Ahmet ULUER (1949), Hasan ARI (1948-1949), Ahmet BOZKURT (1947-1948) ve İsmail BAYDOĞAN’dır (1943).

Köyü’nün geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Köyde buğday başta olmak üzere nohut, arpa, patates, kavak ve domates yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Köyde 21,582 dekar alan nadasa bırakılmaktadır.

Köyde 101 adet büyükbaş hayvan varlığı ile 5.702 adet koyun 1.503 adet keçi olmak üzere toplam 7.205 adet küçükbaş hayvan varlığı bulunmaktadır. 75 adet arı kovanı mevcuttur.

Köyün 4.944,6487 hektar mera varlığı bulunmaktadır.

Köyün arazi kadastrosu 30 Mayıs 1995 tarihinde kesinleşmiştir. Köyün 193,3800 hektar orman varlığı bulunmaktadır.

Köyün mevkiileri; Adatepe, Araburun, Armutlukuyu, Çarka, Dinek, Eşmekaya, Gevre, Gödetderesi, Heybesalan Boynu, Gecenin Boynu, Güzle Koyağı, Karagöz, Karapınar, Karataş, Karatepe, Katranlık, Kazankuyu, Kocayaka, Şarlak ve Yelleşme’dir.

Köyde, ilkokul geçici olarak bir evde 1948 yılında açılmış olup, 1959 yılında yeni kargir binasına (lojman dâhil 2.123 m²) taşınmıştır. İki derslikli ilkokulda anasınıfı da bulunmaktadır.

Köyün kargir câmii ve arsası 300 m²) alan kaplamaktadır.

Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Köyün içme suyu Şarlak mevkiinden cazibeli şekilde köyün su deposuna aktarılmaktadır.

Köyde köy odası (208 m²), kırahathâne (290 m²), mandıra (104 m²), mezarlık (4.070 m²) ve çeşmesi (299,88 m²) bulunmaktadır.

Köye elektrik 1986 yılında gelmiştir. Köye Zengen (Başharman) Köyü içinden geçilerek gidilmektedir. Köyün yolu asfalt olup, ulaşım minibüs ve özel araçlar vasıtasıyla sağlanmaktadır.

BİBLİYOGRAFYA:

Osman Gümüşçü, XVI. Yüzyıl Larende (Karaman) Kazasında Yerleşme ve Nüfus, Ankara 2001, s. 36, 58; Sevda Gürbüz, 296 Numaralı Karaman Şer’iye Sicili Çerçevesinde 1829-1832 Yılları Arasında Karaman’da Sosyal, İdarî ve Hukukî Hayat, (Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2009, s. 76, 103, 104, 272, 440, 441; Şeyda Taşdemir, 1831 Tarihli Lârende (Karaman) Nüfus Defteri’nin Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2019, s. 14; Alâaddin Aköz, XVI. Asırda Lârende Kazâsı Hakkında, Osmanlı Araştırmaları XIII, İstanbul 1993, s. 115, 125; Suat Yıldız, (H.984) 1576-1577 Tarihli Timar Ruznamçe Defterine Göre Karaman Eyaleti (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2010, s. 156, 249, 270, 273; Doğan Koçer, Karaman Temettü’ât Defterleri, Karaman 2007, c. I, s. 52, 231, 237, 242; c. II, s. 448-458; Durmuş Ali Gülcan, Karaman Mahalle, Kasaba ve Köyleri Tarihçesi, Karaman 1989, s. 68-70; Hatem Aka, H. 1186-1190 (M. 1772-1776) Tarihli 290 Numaralı Karaman Şer’iye Sicil Defterinin İncelenmesi (Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 1994, s. 78, 81, 85, 89, 92, 94; Son Teşkilat-ı Mülkiye’de Köylerimizin Adları, Dahiliye Vekaleti, İstanbul 1928, s. 854; Tahsin Ünal, Karamanoğulları Tarihi, Karaman 1986, s. 49; Harun Tunçel, Türkiye’de İsmi Değiştirilen Köyler, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Elazığ 2000, c. 10, sy: 2, s. 23-34; Abdullah Uysal, Necati Alodalı, Musa Demirci, Dünü, Bugünüyle Karaman Kültür-Tarih-Coğrafya, Konya 1992, s. 112; Musa Şaşmaz, Türkiye’nin İdari Taksimatı (1920-2013), Ankara 2014, c. 8, s. 322; İçişleri Bakanlığı, İller İdaresi Genel Müdürlüğü, Köylerimiz (1 Mart 1968 gününe kadar), Ankara 1968, s. 107; biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr erişim tarihi: 05.02.2016; karaman.gov.tr/il-mahalli-idareler-mudurlugu erişim tarihi: 19.02.2016; sonuc.ysk.gov.tr/module/ssps.jsf erişim tarihi: 07.02.2016; www.haritatr.com/harita/Akpinar/53498 erişim tarihi: 28.05.2016;
tr.wikipedia.org/wiki/Akp%C4%B1nar,_Karaman erişim tarihi: 28.05.2016.

Uğur ERKÂN.