Bayır (Başlamışlar)

Karaman merkeze bağlı köy.

Güneye bakan bir yamaç üzerine kurulu olan köy, Ada, Kalaba ve Akçaalan köylerini karşıdan seyretmektedir.

Karaman’ın güneybatısında yer alan köy, Karaman’a 60 km uzaklıktadır.

Köyün bulunduğu yerin rakımı (deniz seviyesinden yüksekliği) 1.135 m’dir.

36° 55′ 35,4066” kuzey, 32° 54′ 21,5994” doğu koordinatlarında yer alan köyün komşuları, Çatak, Çukur, Yukarıakın, İhsaniye, Ada, Kalaba ve Akçaalan köyleridir.

Köye, 8 km daha yakın 4 köy bulunmaktadır. Ada 1,41 km, Kalaba 2,48 km, Akçaalan 2,9 km ve Çukur 7,85 km’dir.

Köyün “Gökçepınar” adında bağlısı bulunmaktadır.

1980-2007 yılları arasında köyün adı resmî yazışmalarda “Bayırköy” olarak yazılmıştır.

1990 nüfus sayımından sonra Ada Köyü ile birleşerek Ada-Bayır adında yeni bir kasaba olmak üzere yürütülen çalışmalar sonuçsuz kalmıştır.

Bayır, Güncel Türkçe Sözlük’te “küçük yokuş” anlamına gelmektedir.

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’nde; 1. Kıraç tarla, kır. 2. Asma yetiştirmeye uygun toprak. 3. Otlak. 4. İniş, yamaç yer. 5. Yokuş. 6. < Ar. bâyır, bâîre: a. Düz olmayan, eğimli, verimsiz, kıraç yer. b. Küçük yokuş anlamları verilmektedir.

BSTS/ Coğrafya Terimleri Sözlüğü’nde (1980) Halk dilinde az çok eğimli yüzeyler için kullanılan ve coğrafyada “yamaç”, “aklan” gibi terimlerin karşılığı olan kelimedir.

Karaman’ın mahalle, kasaba ve köylerinin tarihçesini araştıran ve bunu kitabında yayınlayan Durmuş Ali GÜLCAN [1319 (1904), Karaman-1996 Karaman], köyün adını bulunduğu yerin coğrafî yapılanması ile ilişkilendirmiştir.

Köyün kurulduğu yerin bayırlık olduğunu kaydeden GÜLCAN, “Bu köyün bazı mahallerinde ve sokak aralarında kış günleri yürümek zordur. Bayırdan aşağı kayma tehlikesi vardır” demektedir.

GÜLCAN, köy halkının kavgaşar ve mücadeleci olduklarını yöre halkı tarafından söylenen “Gavurca anladım ama Bayırca anlaşamadım” sözüyle teyid etmiştir.

Köy, XVI. asrın ilk yarısında “Başlamışlar” adıyla Aladağ Kâzası’na bağlı idi.

Köy, Başbakanlık Osmanlı Arşivi 906 (1501) yılı Mufassal Tahrir Defteri (TD 40), sayfa 293’de 157 nefer ve 103 hâneden ibaretti. Vergi geliri; 4.155’i timar ve 4.081 akçesi hass-ı şehzâde olmak üzere toplam 8.236 akçe idi.

924 (1518) yılı Mufassal Tahrir Defteri (TD 63), sayfa 143’de 43 nefer, 29 hâne reâyâ, 46 nefer 32 hâne Müselleman ve piyadegân, 2 nefer sipâhizadegân ve 13 nefer 10 hâne dervişan olmak üzere toplam 104 nefer 72 hâneden ibaretti.

Bu tahririne göre; Alî Fakih veled-i Mustafâ bu karyeye bir câmii ile bir kârbânsaray (kervansaray) inşa ettirdiği için Sultan Bayezid Hân, avarızdan ve rüsûmdan mu’af-nâme vermiştir. Karyenin vergi geliri 8.237 akçe idi.

Köy, 947 (1540) yılı Mufassal Tahrir Defteri (TD 415), s. 258’de 90 nefer ve 60 hâneden ibaret idi. Vergi geliri 9.126 akçe idi.

Köyde arpa, buğday, darı, nohut ve pamuk üretimi yapılmakta ayrıca bağcılık, bostan, meyve, arıcılık ve hayvancılıkla uğraşılmakta idi.

XVI. asrın sonlarına doğru Tımar Ruznamçe Defteri’ne göre karye-i Başlamışlar Karaman eyâleti, Konya sancağının, Aladağ nâhiyesine tabi’ idi.

20 Cemâziye’l-evvel 983 (27 Ağustos 1575) tarihinde Karye-i Başlamışlar’ın yaylağı nezdinde bulunan İkikuyu mezra’asının resm-i otlak hâsılı 300 idi.

Selh-i Zilhicce 983 (30 Mart 1576) tarihinde Karye-i Başlamışlar’ın hâsıl ma‘a sipâhi zâdegân 4.859 akçe olup, 2.597 tımar hissesi Yusuf’un ve 2.597 tımar hissesi de Hasan-oğlu Süleymân’ın elindedir (RD., nr. 48, s. 13/2; s. 15/1).

17 Cemâziye’l-âhir 984 (11 Eylül 1576) tarihinde Karye-i Başlamışlar’ın hâsıl ma‘a sipâhizâdegân 9.126 akçe olup, 2.597 hissesi Ze’âmet Benâm Hüseyin’in ve 4.859 tımar hissesi Dergâh-ı ‘âlî çavuşlarından Mustafâ Çavuş-oğlu Mehmed’in elindedir (RD., nr. 48, s. 84/2; s. 78/1).

11 Şevval 984 (1 Ocak 1577) tarihinde Karye-i Başlamışlar’ın hâsıl ma‘a sipâhizâdegân 9.126 akçe olup, 2.596 hissesi Ze’âmet Benâm Hüseyin’in elindedir (RD., nr. 48, s. 116/2).

8 Zilhicce 984 (26 Şubat 1577) tarihinde Karye-i Başlamışlar’ın hâsıl ma‘a sipâhizâdegân 9.126 akçe olup, 2.597 hissesi Hasan-oğlu Süleymân’ın elindedir (RD., nr. 48, s. 115/2).

26 Zilhicce 984 (16 Mart 1577) yılında Karye-i Başlamışlar’ın hâsıl ma‘a sipâhizâdegân 9.126 akçe olup, 2.597 tımar hissesi Hasan-oğlu Süleymân’ın elindedir (RD., nr. 48, s. 115/2).

1256 (1844) yılı Temettü’ât defterinde Bayır Karyesi için; “Onüç eshâm olub sâhib-i tımârât olub ekser eshâmı Konya Müftüsü Efendi iltizâm idüb birkaç eshâmını Tahir Efendi rü’yet idüb Tahir Efendi tarafından ta’şîr olunduğu” ifadeleri kullanılmıştır.

Ada Karyesi için Bayır Karyesi’ne tâbi bulunduğu ifade edilmektedir.

Karyedeki hâne reisleri ve meslekleri; Mehmed-oğlu Mustafâ Efendi (imâm), Osmân-oğlu Mehmed (çiftçi), Demirci Mehmed-oğlu Mehmed (çiftçi), Hâcı Âli-oğlu Ahmed (çiftçi), Hâcı Alî-oğlu Mehmed Nebî (çiftçi), Sipahi Ahmed-oğlu Ömer (çiftçi), Abdullâh-oğlu Hâfız Alî Efendi (çiftçi), Sarı Mustafâ-oğlu Mehmed (çiftçi), Hâcı Ahmed Efendi-oğlu Ahmed (çiftçi), Hâcı Âli-oğlu İsmâ’îl (çiftçi) Sa’îd Efendi-oğlu Mahmûd (çiftçi), Çolak Osmân-oğlu Mehmed (çiftçi), Ethem-oğlu Ahmed (çiftçi), Demirci İsmâ’îl-oğlu Mehmed (ırgat), Köse Alî-oğlu Ahmed (çiftçi), Taş Ahmed-oğlu Kara Mustafâ (çiftçi), Hâcı Muslu-oğlu Abdullâh (çiftçi), Demirci Mustafâ-oğlu Abdi (çiftçi), Ak Mustafâ-oğlu Mehmed (çiftçi), Koca Ahmed-oğlu Mehmed (çiftçi) Mollahamza-oğlu Mehmed (çiftçi), Koca Alî-oğlu İbrâhîm (çiftçi), Kerîm İbrâhîm-oğlu Ahmed (çiftçi), Canbaz Mehmed-oğlu Mustafâ (ırgat), Nebî-oğlu Abdullâh (çiftçi), Süleymân-oğlu Muslu (çiftçi), Kır Velî Abdullâh-oğlu Mustafâ (bağban), Zırani İbrâhîm-oğlu Hüseyin (çiftçi), Koca Osmân-oğlu Osmân (çiftçi), Çoban-oğlu Hasan Abdülbaki (ırgat), Seyis Abdülkerîm-oğlu Mehmed (çiftçi), Azak Mustafâ-oğlu Abdülkerîm (çiftçi), Abdullâh-oğlu Ya’kub (merkum asâkir-i hazret-i şahânede), Kırış Alî-oğlu Abdurrahmân (çiftçi), Kühenk Alî-oğlu Ahmed (çiftçi), Catafatlı İbrâhîm-oğlu Mehmed (ırgat), Catafatlı İbrâhîm-oğlu Dede Mehmed (ırgat), Kuşcu Ahmed-oğlu Devriş (ırgat), Osmân-oğlu Mehmed (ırgat), Keleş Osmân-oğlu Abdi (çiftçi), Kurd Ahmed-oğlu Mustafâ (çiftçi), Şeker Abdullâh-oğlu Celîl (ırgat), Çoban Mehmed-oğlu Halîl (ırgat), Kır İbrâhîm-oğlu Abdurrahmân (çiftçi), Hâcı Alî-oğlu Memiş (çiftçi), Koca Mustafâ-oğlu Hüseyin (çiftçi), Koca Mustafâ-oğlu Ahmed (ırgat), Akınlı Alî-oğlu İbrâhîm (çiftçi), Çakır Abdullâh-oğlu Alî (çiftçi), Çakır Mustafâ-oğlu Mehmed (çiftçi), Halîl Efendi-oğlu Abdullâh Efendi (Asitâne’de tahsilde), Eskiçeli Abdullâh-oğlu Mehmed (çiftçi), Sarı İsmâ’îl-oğlu Hüseyin (çiftçi), Kırışık Alî-oğlu Mustafâ (ırgat), Kösece Mustafâ-oğlu Ahmed (ırgat), Bekir Hüsnü-oğlu Mustafâ (ırgat) ve Hüseyin-oğlu Abdurrahmân’dır (ırgat)  (BOA., ML., VRD., TMT., nr. 15979, s. 198-217).

48 hâneye sahip Bayır Karyesi’nde; 189 dönüm bağ, 20 dönüm alâ tarla, 67 dönüm ednâ tarla, 62 dönüm evsât tarla, 3 adet bargir (beygir), 31 adet inek, 285 adet keçi, 47 adet merkeb, 1 merkep sıpası, 63 adet öküz, 4 adet tana, 1 adet tosun ve 19 adet zenbûr (arı) kovanı kayıtlıdır. Karyenin emlâk yekûn kıymeti 12.695 kuruş, hayvân kıymeti 13.605 kuruş, temettü’âtı 8.157 kuruş, genel yekûnu 34.457 kuruş, hâne başı ortalama gelir 718 kuruş, tekâlifi (1) 6.399 kuruş ve tekâlifi (2) 5.195 kuruştur. (Başbakanlık Osmanlı Arşivi, ML. VRD. TMT. Defter no: 15978, s. 39-45)

Köy, 1338 (1922) yılında Konya Vilâyeti Sıhhiye Müdürü Dr. Nazmi Azmi Bey [SELCEN, 1303 (1887), Arapgir, Malatya-1945, İstanbul] tarafından kaleme alınan “Türkiye’nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası-Konya Vilâyeti” kitabında, Konya Vilâyeti, Karaman Kazası, Aladağ Nâhiyesi’ne bağlı köy olarak geçmektedir.

Sapancalı Muallim H. Hüsnü Bey [SAVAŞÇIN, 1309 (1893), Sapancalı, Sakarya-1958, ?]; 1338 (1922) yılında kaleme aldığı “Karaman Ahval-i İçtimâiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi” isimli kitabında, Aladağ nâhiyesine tabi Bayır Köyü’nün Karaman’a mesafesinin 13 saat olduğunu kaydetmiştir.

Sapancalı, Bayır köyünün de aralarında bulunduğu Bademli, Ömürler, Dülgerler, Göynükkışla, Akçaalan, Çuna, Aşağıakın ve Yukarıakın karyelerinde o kadar mütenevvi harabeler, sütunlar, mağaralar vardır ki bunların tasviri şu küçük kitaba asla sığmaz” ifadesini kullanmıştır.

1928 yılında eski Türkçe alfabe ile yayınlanan “Son Teşkilat-ı Mülkiye’de Köylerimizin Adları” isimli kitapta Bayır Karyesi; Konya Vilâyeti, Karaman Kazâsı, Merkez Nâhiyesi köyleri arasında zikredilmiş ve eski Türkçe harfler ile “باير”, Lâtin harfleriyle “Baïr” şeklinde ifade edilmiştir.

1256 (1840) yılı Temettü’ât Defteri’ne göre karyede 48 hânede 122 erkek olarak kayıtlıdır. Buna göre nüfusunun 240-244 kişi olduğu tahmin edilmektedir.

1314 (1896) yılı Konya Vilâyeti Salnâmesi’ne (İl Yıllığı) göre 54 hânede 291 kişidir.

Köy, 1320 (1904) yılında 318 kişi olarak sayılmıştır.

Sapancalı Muallim H. Hüsnü Bey, 1338 (1922) yılında köyün nüfusunu 62 hâne ve 215 kişi olarak kaydetmiştir.

1341 (1925) yılında yapılacak mebus (milletvekili) seçimi için hazırlanan nüfus defterine göre nüfusu 363’dür.

Köy; 1935’de 360, 1940’da 419,1945’de 430, 1950’de 503, 1955’de 542, 1960’da 612, 1965’de 714, 1970’de 792, 1975’de 865, 1980’de 897, 1985’de 1.029 1990’da 1.545 ve 2000’de 951 kişi olarak sayılmıştır.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2007 yılında geçilen Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ne (ADNKS) göre köyün nüfusu 783 kişidir.

2008’de 718, 2009’da 702, 2010’da 691, 2011’de 656, 2012’de 625, 2013’de 592, 2014’de 577, 2015’de 550, 2016’da 540, 2017’de 530, 2018’de 519, 2019’da 487, 2020’de 476 ve 2021’de 468 kişi olarak tespit edilmiştir.

Köy halkının bel kemiğini Ermenek, Anamur ve Bozyazı’dan gelen aileler teşkil etmektedir.

Köydeki sülâlelerin lâkabları ve aldıkları soyadları; Akbilenler (Akbilen), Akışlar (Akış), Anamullu (Altun), Azaklar (Azak), Bengiler (Bengi), Cılğılar (Cılgı), Çakırlar (Çakır), Çavuşlar (Uğurlu), Emirler (Esen), Eskiceliler (Şimşek), Gevrekler (Balcı), Gökler (Gök), Haceliler (Oğuz), Hacıoğlanlar (Çelik), Hafızaligiller (Sarı), Hamakatlar (Yıldız), Hamlar (Kavas), Hemşeriler (Doğan), İsmailinoğlanları (Gözel), İsmailler (Ceylan), Karabacaklar (Karabacak), Karadayılar (Karakaya), Karamanlılar (Karaer), Kiyalar (Bayır), Kocaosmanlar (Kocataş), Köfünler (Köfün), Köseler (Dinç), Kunduracılar (Sevinç), Küçükabdullahlar (Yücel), Küçükler (Keleş), Küçükköseler (Köse), Kürtler (Güngör), Mülazımlar (Birkiye), Omarağalar (Aker), Örsler (Atagün), Sarıefeler (Kurt), Söbüler (Akın), Şavkılar (Baran), Şıhkerimgiller (Solmaz), Takevütler (Kılınç), Taşkaralar (Taşkara), Tekeralilaer (Tekin), Torunhüseyinler (Demirelli), Veliler (Korkmaz) ve Yörükler’dir (Balaban).

Köyün medar-ı iftihârı İstiklâl Harbi şehididir. Araklıoğullarından Alî oğlu Mehmed [1308 (1892)-25 Teşrinisani 1337 (25 Kasım 1921)], Garp (Batı) Cephesi’nde II. İnönü Muharebesi’nde şehâdet şerbetini içmiştir.

412 seçmeni olan Bayır Köyü’nde 1 Kasım 2015 günü yapılan 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’nde 359 seçmen 1321 ve 1322 numaralı sandıklarda oy kullanmıştır. 340 oy geçerli sayılırken, 19 oy geçersiz sayılmıştır.

Bayırlılar, 303 oyla en fazla AK Parti’yi tercih etmişlerdir. MHP 20 oy ve CHP 4 oy almıştır. HDP’ye ise hiç oy çıkmamıştır.

16 Nisan 2017 tarihinde Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişi öngören halkoylaması (referandum) sonuçlarına göre; Bayır Köyü’nde %92,2 “evet” çıkarken, %7,8 oranında “hayır” çıkmıştır.

Köyün Muhtarı; Mustafa CEYLAN’dır [irtibat numarası: 0 (539) 504 41 16].

Köyün azaları; Ramazan KARAER, Zekeriye ŞİMŞEK, Celalettin BAYIR ve Bilal KÖFÜN’dür.

Köyün eski muhtarları; Ahmet ESEN (2014-2019), Abdullah AKIŞ (2004-2014), Abdullah AKIN (1999-2004), Abdullah KILINÇ (1994-1999), Ali ATAGÜN (1989-1994), Ali GÜNGÖR (1987-1989), Ahmet YÜCER (1984-1986), Mehmet BAYIR (1979-1983), Abdullah KELEŞ (1977), Abdurrahman GÖK (1973-1976), Hüseyin KILINÇ (1968-1972), Abdullah KELEŞ (1963-1967), D. Ali KARABACAK (1963), Mustafa AKIŞ (1954-1959), Mustafa AKIN (1953), Mehmet GÖK (1950), Mehmet SARI (1948-1950) ve Mehmet BAYIR’dır (1937-1948).

Köyün geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Köyde üzüm başta olmak buğday, arpa, kiraz, nohut, ceviz, zeytin, badem, elma, nar, Antepfıstığı, yonca, ayva, biber, çavdar ve domates yetiştiriciliği yapılmaktadır.

135,069 dekar alan nadasa bırakılmaktadır.

Köyde 100 adet büyükbaş hayvan varlığı ile 117 adet koyun 2.045 adet keçi olmak üzere toplam 2.162 adet küçükbaş hayvan varlığı bulunmaktadır. 110 adet arı kovanı mevcuttur.

Köyün tarımsal kalkınma kooperatifi bulunmaktadır.

İl Özel İdaresi tarafından 2013 yılında Konya Ovası Projesi (KOP) kaynağından küçük ölçekli yerüstü sulama projesi uygulanmıştır.

Köyün arazi kadastrosu 31.03.1996 tarihinde kesinleşmiştir. Orman kadastrosu 17.08.1996 yılında ilân edilmiştir. 3425,0872 hektar orman varlığı bulunmamaktadır. 2/B alanı bulunmamaktadır.

Köyün mevkileri; Akharman, Alan, Aşiraf, Avlağın Mezarlığı, Belenbağ, Çataltaş, Çayırlıbelen, Çukuryaylası, Davla, Eşekalanı, Gökbelen, Göynük, Halilefendi, Hisar, Karain, Kazankahlık, Koru, Kozdibi, Köycivarı, Köyiçi, Köyüstü, Merdiven, Nunu, Sarıtaş, Tarla, Ütük ve Yaylabağı’dır.

Köyün ilkokulu devlet eliyle 1959 yılında iki derslik şeklinde yapılmıştır. 1991 yılında da yıkılarak, yerine beş derslikli yeni bir bina yapılmıştır.

Ortaokul binası, devlet-vatandaş işbirliği ile 1984 yılında inşa edilmiş, 1985 yılı Kasım ayında 30 öğrenci ile eğitim ve öğretime başlamıştır. 1987 yılında da ilk mezunlarını (16 öğrenci) vermiştir. 1994 yılında okul bahçesine bir dairelik lojman yapılmıştır.

1998 yılında zorunlu eğitimin 8 yıla çıkmasıyla, Bayır İlkokulu ve Bayır Ortaokulu birleştirilmiş, Bayır İlköğretim Okulu hâlini almıştır. 2 binada eğitim öğretime devam edilmektedir.

1998-1999 eğitim öğretim yılından itibaren taşımalı eğitim kapsamında okul, merkez okul olmuştur. Okula; Ada, Kalaba ve Akçaalan köylerinden öğrenci taşınmaktadır.

Köyde kış aylarında “Dök Dök Karakolu” oyunu oynanır (Kaynak Kişi: Ömer TAŞER). “Oda içinde bulunan tüm konuklar, büyük bir telaş içindedirler. Ağanın kızı kaçırılmıştır. Bu nedenle hemen Jandarmanın haberdar edilmesi gerekiyor. Seçilen acemi bir oyuncu odanın bir köşesine götürülür. Başına bir ceket örtülür. Ceketin bir kolu kaldırılır ve telefon ahizesi gibi kullanılır.

I. Oyuncu — Neresi orası? Alo, alo, mukuat var.

II. Oyuncu — Burası Bucakkışla Karakolu.

I. Oyuncu — Yannış olmuş. (Acemi oyuncunun kulağını çeker, burnunu sıkar, sırtına vurur.) Bu telefonda yannış oluyor nedense. Alo, alo, neresi orası? Alo mukuat var.

III. Oyuncu — Kızılkaya Karakolu. Ne var, ne oldu?

I. Oyuncu — Yannış olmuş, yannış olmuş. (Acemi oyuncuyu yumruklayarak ve tekmeleyerek canını acıtır.) Alo alo orası neresi? Mukuat var, acele edin.

IV. Oyuncu — Burası Dök Dök Karakolu. Ne var, ne oldu.? Ne mukuat var?

Bunun üzerine II. oyuncu odanın bir köşesine daha önceden hazırlanmış bir kova suyu ceketin kolundan döker, acemi oyuncuyu ıslatır.”

Köydeki aile sağlığı merkezinde 46 numaralı aile hekimliği birimi bulunmaktadır.

Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köy içi yolları parke taşı ile kaplanmıştır.

BİBLİYOGRAFYA:

Alâaddin Aköz, “XVI. Asrın İlk Yarısında Aladağ Kâzası (1501-1540)”, Osmanlı Araştırmaları XVI, İstanbul 1995, s. 69-71; Doğan Koçer, Karaman Temettü’ât Defterleri, Karaman 2007, c. I, s. 99, 233, 238, 243; c. III, s. 476,-489; Son Teşkilat-ı Mülkiye’de Köylerimizin Adları, Dahiliye Vekaleti, İstanbul 1928, s. 853; Suat Yıldız, (H. 984) 1576-1577 Tarihli Timar Ruznamçe Defterine Göre Karaman Eyaleti ((Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2010, s. 151, 229, 230, 231, 242, 252, 289, 320, 321, 560, 567; Durmuş Ali Gülcan, Karaman Mahalle, Kasaba ve Köyleri Tarihçesi, Karaman 1989, s. 96, 97; Abdullah Uysal, Necati Alodalı, Musa Demirci, Dünü, Bugünüyle Karaman Kültür-Tarih-Coğrafya, Konya 1992, s. 119; Özlem Varışlı Atçeken, Karaman’da Oynanan Köy Seyirlik Oyunları ve Türküleri, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2015, s. 99; Sapancalı Muallim H. Hüseyin Bey, Karaman Ahval-i İçtimâiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi (1338 R./ 1341 H.), Yayınlayan: İbrahim Güler, Ankara 1993, s. 32, 33; Nazmi Selcen, Türkiye’nin Sıhhi-i İctimâi Coğrafyası Konya Vilayeti, Yayına hazırlayan ve sadeleştiren: Mehmet Karayaman, Konya 2009, s. 80; https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr erişim tarihi: 05.02.2016; http://karaman.gov.tr/il-mahalli-idareler-mudurlugu erişim tarihi: 19.02.2016;http://www.resmigazete.gov.tr erişim tarihi: 19.02.2016; http://sonuc.ysk.gov.tr erişim tarihi 07.02.2016; http://bucivar.com/karaman/merkez/bayirkoy erişim tarihi: 27.01.2017; http://karamanbayir.meb.k12.tr/ erişim tarihi: 31.01.2017; http://karamanhsm.gov.tr erişim tarihi: 31.01.2017; www.msb.gov.tr erişim tarihi: 31.01.2017.

Uğur ERKÂN.