Karaman merkeze bağlı köy.
Karaman’ın güneybatısında yer alan köy, 36° 53′ 38,7168” kuzey ve 33° 1′ 20,9964” doğu koordinatlarında yer almaktadır.
Karaman’a uzaklığı 52 km olan köy, Yukarıakın, Kurucabel ve İhsaniye ile Mersin-Mut-Çampınar köyleriyle komşudur.
Köyün bulunduğu yerin rakımı (deniz seviyesinden yüksekliği) 1.004 m’dir.
Köy merkezine 8 km mesafeden daha yakın 6 köy bulunmaktadır: Yukarıakın 1,04 km, Kurucabel 4,64 km, Bostanözü 5,57 km, Çukur 6,27 km, Mut-Çampınar 5,37 km ve Bucakkışla 6,96 km’dir.
Köy, 947 (1540) yılı tahrir kayıtlarında Aladağ Kâzası’na bağlı Bostanözü Karyesi’nin mahallesi olarak geçmektedir. “Mahalle-i Akınlu”olan geçen köyde 35 nefer ve 24 hâne olarak geçmektedir [Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Mufassal tahrir Defteri (TD 40), s. 293].
Köy, önceleri Yukarıakın Köyü ile birlikte “Akın” adı ile tek muhtarlık iken XIX. yüzyıl başlarında 2 muhtarlığa dönüşmüştür. Bu köy aşağı bölümde yer aldığı için “Aşağıakın” adını almıştır.
Köy, 1256 (1844) yılı temettü’ât defterinde Aladağ Kâzası’na bağlı Aşağıakın Karyesi olarak geçmektedir.
Karye için; “Karye-i Aşağıakın ve Yukarıakın ve Kurucabel ve Bostanözü müstakilen Hoca Hâssı mukataası olub Tahir Efendi iltizâm idüp Lârendevî Göncü Hacı Mehmed-oğlu merkum tarafından mahsûb itdüğü” ifadesi kullanılmıştır.
Karyedeki hâne reisleri ve meslekleri; Mehmed-oğlu Molla Alî (hatîb), Mavi Ahmed-oğlu Mehmed (çiftçi), Mavi Ahmed-oğlu Alî (çiftçi), Mavlacı Alî-oğlu Hüseyin (ırgat), Alî Memiş-oğlu Mehmed (çiftçi), Sarı Ömer-oğlu Devriş Hoca (çiftçi), Veysel-oğlu Alî (ırgat), Alemdâr İbrâhîm-oğlu Mustafâ (çiftçi), Alî-oğlu Halîl (ırgat), İbrâhîm-oğlu Resûl (ırgat), Mehmed-oğlu Alî (çiftçi), Alî-oğlu Mûsâ, Köse Alî-oğlu Mehmed (çiftçi), Sarı Alî-oğlu Mehmed (çiftçi), Avcı Mustafâ-oğlu Mûsâ (çiftçi), Nasuh-oğlu Mehmed (çiftçi), Hâcı Ahmed-oğlu Abdullâh (çiftçi), Hâcı Avcı Muslu-oğlu Alî (çiftçi), Ahmed-oğlu Kendir Mehmed (çiftçi), Mucuk Hüseyin-oğlu Dede Mehmed (çiftçi), Alî-oğlu Mûsâ Kethüda (ırgat), Değirmenci Mustafâ-oğlu Alî (çiftçi), Dağlı İsmâ’îl-oğlu Hasan (ırgat), Dağlı Mehmed-oğlu Mustafâ (ırgat), Muslucuk-oğlu Hüseyin (çiftçi), Kepel Mustafâ-oğlu Topal Alî (ırgat), Hâcı Ahmed-oğlu Molla Durmuş (çiftçi), Diğer Hüseyin-oğlu Hüseyin (çiftçi), Çömez Abdülkerîm-oğlu Hüseyin (çiftçi), Tilki Hasan-oğlu Molla İbrâhîm (ırgat), Tilki Mûsâ-oğlu Molla Hüseyin (çiftçi), Hasan Hoca-oğlu Mustafâ (çiftçi), Hasan Hoca-oğlu Ahmed (çiftçi), Molla Ahmed-oğlu Ahmed (çiftçi), Âli-oğlu Abdülkadir (ırgat), Köse Alî İbrâhîm-oğlu Mustafâ (çiftçi), İbrâhîm-oğlu Kılıc Ahmed (ırgat), Müftü Mehmed-oğlu Ahmed (ırgat), Molla Hüseyin-oğlu Hâcı Âli (ırgat) ve Budak-oğlu Mehmed Âli (ırgat) (BOA., ML., VRD., TMT., nr. 15979, s. 278-291).
36 hâne olan karyede; 104 dönüm bağ, 34,5 dönüm alâ tarla, 35 dönümednâ tarla, 46 dönüm evsât tarla, 3 adet bargir (beygir), 4 adet ganem (koyun), 43 adet inek, 483 adet keçi, 44 adet merkeb, 1 adet sıpalı merkep, 56 adet öküz, 13 adet tana, 25 adet tosun ve 42 adet zenbûr (arı) kovanı kayıtlıdır.
Karyenin yekûn emlâk kıymeti 8.995 kuruş, yekûn hayvân kıymeti 17.287 kuruş, temettü’âtı 7.165 kuruş, genel yekûn 33.447 kuruş, hâne başı ortalama gelir 929 kuruş, tekâlifi (1) 4.065 kuruş ve tekâlifi (2) 18.394 kuruştur (Başbakanlık Osmanlı Arşivi, ML. VRD. TMT. defter no: 15978, s.14-19).
1312-1317 (1897-1901) tarihli 323 numaralı Karaman Şer’iyye Sicili’nde: 10 Mart 1313 (22 Mart 1897) tarihli ve 24 numaralı kayıtta; Konya Vilâyeti, Karaman Kâzası, Aladağ Nâhiyesi’ne bağlı Aşağıakın Karyesi’nden Mehmed kızı Zînet ile Mehmed oğlu Osmân’ın; 17 Mart 1313 (29 Mart 1897) tarihli ve 38 numaralı kayıtta, Aşağıakın Karyesi’nden Mustafa kızı Âyşe ile Alî oğlu İsmâ’îl’in; 11 Mayıs 1314 (23 Mayıs 1898) tarihli ve 351 numaralı kayıtta, Aşağıakın Karyesi’nden Mustafâ kızı Cemîle ile Hasan oğlu Hâcı Yahyâ’nın nikâh akitlerine rastlanmaktadır.
1320-1322 (1905-1906) tarihli 319 numaralı Karaman Şer’iyye Sicili’nde: 9 Zilhicce 1323 (4 Şubat 1906) tarihli ve 94 numaralı “hitabet tevcihi” konulu kayıtta; Aşağıakın Karyesi’ndeki câmiin hatibi Hüseyin ibn Mehmet Halîfe’nin vefat etmesiyle yerine Hatip-oğlu Mehmed ibn Alî’nin yetersiz olması hasebiyle tahsilde olan oğlu ehliyet kesbedinceye kadar Alatalı Molla Hasan Efendi ibn İbrâhim Ağa’nın yapılan imtihanı kazanarak atandığı belirtilmektedir.
95 numaralı kayıtta ise Aşağıakın Karyesi câmii hatipliğine Alatalı Molla Hasan Efendi ibn İbrâhim Ağa’nın görevlendirmesi ile ilgili hüküm bulunmaktadır.
29 Safer 1324 (24 Nisan 1906) tarihli ve 136 numaralı kayıtta vefat eden askerin (Aşağıakın Karyesi’nden Mehmed bin Mehmed) veraseti ile ilgili davada, babası Mehmed bin Alî, annesi Âyşe bint-i Mehmed, eşi Zeyneb bint-i Alî ve kızı Râziye ile köy ahalisinden şahit İsmâ’îl ibn Alî’nin isimleri geçmektedir.
Köyün Aydoğmuş yöresi denilen yerde eski Akın diye ören yeri bulunmaktadır.
İslâm öncesine ait mağara evleri ve taştan yapılma bina kalıntılarına rastlanmaktadır. Hisar denilen yerde kitâbe izine rastlanmıştır. “Gavursandığı” denilen yerde de dizi halinde oyma mezarlıklar bulunmaktadır. Bu mezarların birisinin sağ ve sol yanlarında kabartma insan resimleri vardır.
Köy, 1338 (1922) yılında Konya Vilâyeti Sıhhiye Müdürü Dr. Nazmi Azmi Bey [SELCEN, 1303 (1887), Arapgir, Malatya-1945, İstanbul] tarafından kaleme alınan “Türkiye’nin Sıhhi-i İçtimâi Coğrafyası- Konya Vilâyeti” isimli kitapta, Konya Vilâyeti, Karaman Kâzası, Aladağ Nahiyesi’ne bağlı 30 köyden birisi olarak geçmektedir.
Sapancalı Muallim H. Hüsnü Bey [SAVAŞÇIN, 1309 (1893), Sapancalı, Sakarya-1958, ?]; 1338 (1922) yılında kaleme aldığı “Karaman Ahval-i İçtimâiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi” isimli kitabında, Aladağ nâhiyesine tabi Aşağıakın Köyü’nün merkez kâzaya 12 saat mesâfede olduğu kaydetmiştir.
30 Mayıs 1926 tarihinde Konya Vilâyeti’nde Hadim Kazası teşkil edildikten sonra Aladağ Nâhiyesi Hadim’e bağlanırken, Yukarıakın; Aladağ Nâhiyesi’nden ayrılarak Karaman Kazası, Merkez Nâhiyesi’ne bağlanmıştır.
1928 yılında eski Türkçe alfabe ile yayınlanan “Son Teşkilat-ı Mülkiye’de Köylerimizin Adları” isimli kitapta Yukarıakın; Konya Vilayeti, Karaman Kazası, Merkez Nahiyesi köyleri arasında zikredilmiş ve eski Türkçe harfler ile “اشاغى اقين”, Lâtin harfleriyle “Achagui akine” şeklinde ifade edilmiştir.
15 Haziran 1989 tarihinde kabul edilen 3578 sayılı 4 il ve 5 ilçe Kurulması Hakkında Kanun ile köy, Karaman İli, Merkez İlçe, Bucakkışla Bucağı’na bağlanmıştır (21 Haziran 1989 tarihli ve 20202 sayılı Resmî Gazete).
2014 yılından itibaren Karaman İli, Merkez İlçe, Merkez Bucağı’na bağlanmıştır.
Ülkemizde “Aşağıakın” isminde başka bir yerleşim yeri bulunmamaktadır. Akın, Akın Simav, Akınca, Akıncı, Akıncılar, Akınlar ve Akınyolu isimlerine rastlanmaktadır.
Van Edremit İlçe Merkezi, Burdur İl Merkezi ve Tokat Merkez Çamlıbel-Bucak Merkezi’ndeki mahallelerin adı Akın’dır.
Afyonkarahisar Sandıklı’daki köyün adı Akın’dır.
Kastamonu Devrekani Kuzköy’ün bağlısının adı Akın’dır.
İzmir Konak İlçe Merkezi’ndeki mahallenin adı Akın Simav’dır.
Erzincan Üzümlü Çardaklı’daki bağlının adı Akınca’dır.
Adıyaman Merkez Akdere, Bingöl Genç Ericek, Gümüşhane Torul Köstere, Siirt Merkez Pınarca, Ardahan Çıldır Kenardere, Kastamonu Araç Muratlı ve Bartın Merkez Akıncılar’daki bağlıların adı Akıncı’dır.
Zonguldak Ereğli Kandilli’deki bağlının adı Akıncı’dır (Rat).
Bitlis Mutki, Giresun Merkez, Sivas Suşehri, Tokat Niksar ve Kilis Merkez’deki köylerin adı Akıncı’dır.
Muğla Ortaca İlçe Merkezi, Sakarya Geyve İlçe Merkezi, Şanlıurfa Karaköprü İlçe Merkezi, İzmir Konak İlçe Merkezi, Kocaeli Kandıra İlçe Merkezi ve Ankara Kazan İlçe Merkezi’ndeki mahallelerin adı Akıncı’dır.
Mardin Artuklu İlçe Merkezi’ndeki bucak merkezinin adı Akıncı’dır.
Rize Merkez Tekke, Rize Fındıklı Gürsu, Artvin Arhavi Dikyamaç, Kastamonu Merkez Kuzyaka ve Sinop Boyabat Marufalınca’daki bağlıların adı Akıncılar’dır.
Adıyaman Kahta’daki bucak merkezinin adı Akıncılar’dır.
Sivas’a bağlı ilçenin ve ilçe belediyesinin adı Akıncılar’dır.
Edirne Meriç, Giresun Tirebolu, Kastamonu Araç, Kırklareli Vize, Bartın Merkez ve Bolu Yeniçağa’daki köylerin adı Akıncılar’dır.
Bursa İnegöl; Denizli Tavas; Mardin Derik; Konya Altınekin; Balıkesir Karesi; Adana Yüreğir; İstanbul Güngören; İzmir Buca ve Ödemiş; Konya Selçuklu; Manisa Şehzadeler; Uşak Sivaslı; Manisa Demirci ve Sakarya Adapazarı ilçe merkezlerindeki mahallelerin adı “Akıncılar”dır.
Antalya Serik İlçe Merkezi Kadriye ve Düzce İl Merkezi’ndeki mahallelerin adı Akınlar’dır.
Gaziantep İslahiye İlçe Merkezi’ndeki mahallenin adı Akınyolu’dur.
Akın (<ak-ı-n) kelimesi Eski Türkçe’de “sel; birdenbire bastıran asker” anlamına gelmektedir.
Kubbealtı Lugatı’nda; 1. Büyük istîlâ hareketlerinden önce düşman kuvvetleri hakkında istihbâratta bulunmak, savaş kaynaklarını yok etmek için yapılan ilk saldırılar; süratli hareket eden kuvvetleri düşman topraklarına salma hareketi. 2. Târihte düşmanı tedirgin etme ve yıldırma maksadıyle yapılan, baskın şeklinde akarcasına süratli süvâri hücûmu ve düşman topraklarında yapılan talan, 3. Bir şeyin kalabalık ve yoğun bir halde gelişi veya gidişi anlamları verilmiştir.
Güncel Türkçe Sözlük’te; (I) a. 1. Kalabalık bir şeyin arkası kesilmeyen bir geliş durumunda olması, 2. Düşman topraklarına tedirgin etme, yıldırma, çapul vb. amaçlarla toplu olarak yapılan baskın ve (II) a. ed. Kazak ve Kırgız Türklerinin saz şairlerine verdiği ad olarak geçmektedir.
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’nde; ekin, harmandan alınan buğday anlamı verilmiştir.
BSTS’de (Tarih Terimleri Sözlüğü-1974); düşman topraklarına, tedirgin etme, yıldırma, çapul vb. amaçlarla birdenbire ve toplu olarak yapılan baskına verilen addır.
Karaman’ın mahalle, kasaba ve köylerinin tarihçesini araştıran ve bunu kitabında yayınlayan Durmuş Ali GÜLCAN [1319 (1904), Karaman-1996 Karaman], köyün Orta Asya’dan göç eden ve daha çok ormanlık bölgelerde yerleşen Ağaçeri Türk boylarından olduğunu iddia etmiştir.
Aşağıakın ve Yukarıakın köyleri halkının atalarının bir olduğunu belirten GÜLCAN, köyde “Kuşakalanı” denilen eski ören yerinin Akınlıların ilk yerleşim yeri olduğunu kaydetmektedir.
GÜLCAN, Saksağanlı mevkiinde Alimuşlu (Ali Muslu) oymağı ve Kovanlı mevkiine Mavili oymağının yerleştiğini, Ali Muslu oymağının diğer oymağa göre daha sert ve kavgacı olduğunu, Mavili oymağının bu oymakla iyi geçinebilmek için kız alıp vererek akrabalık tesis ettiklerinden bahsetmektedir.
Bu köy halkından Paşa Kâhyalar kolunun Ali Muslu oymağından olduğunu, bir de Kara İmamoğulları kolunun bulunduğunu ifade etmektedir. Adıgüzel ve Semerciler obaları da daha sonraları Şansa Köyü dolaylarından gelip, bu yöreye yerleşmişlerdir.
Kaynaklar, Oğuz Han’a itaat eden ve dost olan biraderzâde ve amca çocukları arasında Ağaçerileri de saymaktadır.
Acatir, Akatir, Akatzir veya Ağaçeri (orman adamı) şekillerinde görülen bu Türk boyu, daha sonraları Doğu Avrupa bölgesine hâkim olacak olan Hazar Türkleri’nin atası yahut Akhazar isimli bir kolu olarak geçmektedir.
466 tarihinde Avrupa Hunları’na bağlı Ağaçeri Türk boyları Azerbaycan ve Doğu Anadolu’ya gelmişler ve yerleşmişlerdir.
Oğuzların Bozok koluna mensup “Bayat, Avşar ve Beğdili” boyları ile “Ağaçeri” Türk topluluklarından oluşan Türkmenler, buradan bazen kendi kuvvetleriyle, bazen de Memlûklu orduları ile birlikte Çukurova’daki Ermeniler üzerine sık sık yağmalı akınlar düzenleyerek, güçlerini artırmışlardır. Daha önemlisi, Maraş ve Elbistan çevresini ele geçirip, bu yörelerde yurt tutarak, kuvvetlice yerleşmişlerdir. Bunlar, birçok siyasî cereyanlardan faydalanmasını bilmişler ve bir beylik kurmak yolunda, reisleri Zeyneddîn Karaca et-Türkmanî idaresinde, 1335 yılında Kilikya’ya girerek, Ermeni topraklarında yağmalarda bulunmuştur.
XIV. yüzyılın sonlarında Dulkadir halkına mensup Ağaçeri Türkmenlerinin saldırı ve yağmaları bölgelerarası ticaret yapan Sivaslı tüccarlara yönelmiştir.
Kaynaklardan anlaşıldığına göre Ağaçeriler Akkoyunlu Devleti ile Kara-Koyunlu ulusunu meydana getiren unsurlar arasında zikredilmektedir. Ağaçeriler, Maraş bölgesindeki ormanlarda yaşarken, XV. yüzyılda Karakoyunlu aşiretleriyle birlikte Azerbaycan’a göç ettiler. Ayrıca Ağaçeri oymakları içerisinde de İran Avşarları bulunmaktadır.
Moğolların Anadolu’yu işgal etmesi üzerine, buraya gelmiş olan Ağaçeriler bu kez Suriye ve Irak’a göç etmişlerdir. Bunlardan bazılarının Timur’un ölümünden sonra 1405 yılında yeniden Anadolu’ya dönmüştür. Zamanla yerleşik yaşama geçmeye başlayan bu aşiret mensuplarının Mersin’den gelerek, Karaman’a yerleştikleri zannedilmektedir.
Köyün “Tahtacılar” olarak adlandırılan genel olarak Ege ve Akdeniz bölgelerinin ormanlık yörelerinde yaşayan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde ve kısmen günümüzde ağaç işçiliğiyle uğraşan Alevî Türkmenler ile bir alakası bulunmamaktadır.
Köy; 1256 (1840) yılı temettü’at defterinde 36 hâne ve 91 erkek nüfusu kayıtlıdır. Buna göre nüfusunun 180-182 olduğu tahmin edilmektedir.
1314 (1896) yılı Konya Vilâyeti Salnâmesi’ne göre 54 hâne ve 187’dir.
Sapancalı Muallim H. Hüsnü Bey, 1338 (1922) yılında köyün nüfusunun 39 hâne ve 162 kişi olduğunu kaydetmiştir.
1341 (1925) yılında yapılacak mebus (milletvekili) seçimleri için yapılan genel sayım defterinde 342’dir.
Köy; 1935’de 281, 1940’de 275, 1945’de 426, 1950’de 497, 1955’de 346,1960’da 388, 1965’de 27, 1970’de 413, 1975’de 449, 1980’de 446, 1985’de 392, 1990’da 336 ve 2000’de 185 kişi olarak sayılmıştır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2007 yılında geçilen Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ne (ADNKS) göre köyün nüfusu 163 kişidir.
2008’de 139, 2009’de 127, 2010’de 117, 2011’de 108, 2012’de 82, 2013’de 87, 2014’de 86, 2015’de 80, 2016’da 77, 2017’de 69, 2018’de 89, 2019’da 100 kişi ve 2020’de 100, 2021’de 103, 2022’de 116 ve 2023’de 181 kişi olarak tespit edilmiştir.
Köydeki sülâlelerin adları; Adıgözeller (Şahin), Akmemedinoğlu (Gül), Bobuşgil (Gökcen), Boyalılar (Ülkümen), Çilalininoğlu (Ceylan), Delihüseyinliler (Eroğlu), Fettahgiller (Güngör), Göbütosmanlar (Biricik), Hacının çocukları (Ünüvar), Keloğlangiller (Bilgiç), Memedçavuşgiller (Ay), Mollamustafagil (Öztürk) ve Sağırınismailler’dir (Çetin).
65 seçmeni olan Aşağıakın Köyü’nde 1 Kasım 2015 günü yapılan 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’nde 55 seçmen 1313 numaralı sandıkta oy kullanmıştır. Kullanılan oyların tamamı geçerli sayılmıştır.
Aşağıakınlılar, 45 oyla en fazla AK Parti’yi tercih etmişlerdir. MHP 6 oy ve CHP 1 oy almıştır. HDP ise oy çıkmamıştır.
16 Nisan 2017 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişi öngören halk oylaması (referandum) sonuçlarına göre; Akşağıakın Köyü’nde %95,92 oranında “evet” ve %4,08 oranında “hayır” çıkmıştır.
Köyün muhtarı, Müslüm ASLAN’dır [irtibat numarası: 0 (536) 844 84 45].
Köyün eski muhtarları; Ali CEYLAN (2019-2024), Ömer ÜNÜVAR (2009-2019), Ali CEYLAN (2004-2009), Ali ŞAHİN (1999-2004), Adem ÜNÜVAR (1997-1999), Mustafa GÜL (1994-1997), Mahmut ŞAHİN (1989-1994), Ahmet ŞAHİN (1984-1989), Kadir EROĞLU (1979-1984), Ahmet AY (1977-1979), Osman GÜNGÖR (1973-1977), Ali ÖZTÜRK (1971-1972), Hüseyin BİLGİÇ (1968-1970), Mustafa ÜNÜVAR (1967), Ali CEYLAN (1965-1966), İsmail ÇETİN (1963-1965), Ali BİRER (1959-1961), Kadir ALTAŞ (1954-1958), Mustafa BİLGİÇ (1953), Mehmet EKİNCİ (1952-1953), Hasan GÜL (1951), Mustafa BİLGİÇ (1950), Mustafa AKIN (1948-1950), Ali ÖZTÜRK (1947-1948), Ali KORKMAZ (1943), Mustafa ÖZTÜRK (1942), Mustafa BİLGİÇ (1941) ve Ahmet AYDOĞMUŞ’tur (1941).
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Köy düz bir yerde bulunmadığı için fazla büyük tarlalara sahip değildir. Köyde zeytin başta olmak üzere nohut, üzüm, ceviz, Antepfıstığı, badem, buğday, nar, sumak, kiraz, elma, şeftali, kayısı, arpa, kavak ve patates yetiştiriciliği yapılmaktadır.
317,52 dekar arazi nadasa bırakılmaktadır. Halk daha çok kendi arazisi, bahçesi ve kendi işi ile uğraşmaktadır.
Köyün yaklaşık 4 km güneybatısında ve Gilendi Deresi üzerinde yer alan “Akın Göleti” sayesinde 2.560 dekar tarım arazisinin sulanması planlanmaktadır. Kil çekirdekli kaya dolgu gövde tipine sahip göletin temelden yüksekliği 43 m’dir. Gölet, 380 bin m3 gövde dolgu hacmine ve 1 milyon 61 bin m3 depolama hacmine sahiptir. Kapalı sistem sulama şebekesinin toplam uzunluğu ise 17 bin 556 m olacaktır. Köyde, Yukarıakın Köyü ile birlikte “S.S. Yukarıakın ve Aşağıakın Köyleri Sulama Kooperatifi” kuruluş aşamasındadır.
Köyde 25 adet koyun ve 2.306 adet keçi olmak üzere toplam 2.331 adet küçükbaş hayvan varlığı bulunmaktadır. Ayrıca 58 adet arı kovanı mevcuttur.
Köyün mera varlığı bulunmamaktadır.
Köyün arazi kadastrosu 15 Şubat 1999 tarihinde kesinleşmiştir. Orman kadastrosu 15.01.1999 tarihinde ilân edilmiştir. Köy, “ormaniçi köy” kapsamında olup, 2.557,1910 hektar orman varlığı bulunmaktadır.
Köyün mevkiileri; Akdere, Akpınar, Akyar, Alakarpınarı, Alikoca, Ardıçarası, Aydoğmuş, Beştaş, Bıçkıcı, Bozbelen, Bozdağ, Büyükbelen, Culataşı, Çetlidüz, Değirmenderesi, Derebucağı, Dikmen, Doğruyol, Eşekçi, Gilendi, Gökçeharman, Gökçegöz, Gölcük, Hanelerönü, Harami, Harap, Haremi, Hisartepesi, Hüdük, Hüdükderesi, Ilgınlıca, Işıkbahçe, İttepesi, Kabatesbih, Kaklık, Kandak, Karabalçık, Karatesbih, Katranbeleni, Kebil, Kızılçukur, Kızıldüz, Kocaçayır, Kocasergi, Kölese, Köyiçi, Köyönü, Köyözü, Köyyüzü, Kurtyalağı, Küçükbelen, Küçükkaya, Küllüçiftlik, Lalekoyağı, Meydan, Saçmacı, Salavat, Sarıhacı, Üçtekneli, Üstyüz, Yeldeğirmeni ve Yenibağ’dır.
Köye ilkokul, 1962 yılında açılmış, 1966’da devlet tarafından yapılan binaya taşınmıştır. Köyün çocukları Bucakkışla Köyü’nde bulunan ilk ve orta okula taşınmaktadır.
Aşağıakın doğumlu olan Hasan Hoca (1935-13 Aralık 1992) Mehmet Ali KIRBOĞA’dan (Karasakal) Arapça gramer dersleri almış ve fahrî olarak köyünde 7 sene imâmet ve va’zı nasihâtlarda bulunmuştur.
Köyün medar-ı iftiharı Çanakkale’deki şehididir. Mûsâ-oğlu İbrâhîm (R. 1300/ M. 1884- R. 15 Haziran 1331/ M. 28 Haziran 1915) Sığındere’de şehâdet şerbetini içmiştir.
Köyün kargir câmii ve camievi bulunmaktadır.
Köyün içme suyu Meydan Mevkii’nden gelmekte ve su deposundan köy şebekesine verilmektedir. Köyün kanalizasyon şebekesi yoktur. Sağlık ocağı binası 1985 yılında yapılmıştır ancak faal değildir.
Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup, köy içi yolunun 2500 m2 ‘si kesme taş ile döşenmiştir. Köyde yolların kapladığı alan 27,4696 hektardır.
BİBLİYOGRAFYA:
Alâaddin Aköz, “XVI. Asrın İlk Yarısında Aladağ Kâzası (1501-1540)”, Osmanlı Araştırmaları XVI, İstanbul 1995, s. 69-71; Türkler, Ankara 2002, c. I, s. 278, 297; c. II, s. 271; c. III, s. 524; c. IV, s. 563; c. V, s. 922; c. VI, s. 642, 747, 800, 809, 810, 842,861; c. VII, s. 15, 22, 25, 29, 31; c. IX, s. 459, 460; c. XVI, s. 467; Son Teşkilat-ı Mülkiye’de Köylerimizin Adları, Dahiliye Vekaleti, İstanbul 1928, s. 853; Alaattin Aköz, 323 Numaralı Karaman Şer’iyye Sicili 1897-1901 (R. 1312-1317), Konya 2012, s. 44, 45, 74; Alaattin Aköz, 319 Numaralı Karaman Şer’iyye Sicili 1905-1906 (R. 1320-1322), Konya 2012, s. 145, 146, 190; Doğan Koçer, Karaman Temettü’ât Defterleri, Karaman 2007, c. I, s. 96, 233, 238, 243; c. III, s. 503-512; Dr. Nazmi Selcen, Türkiye’nin Sıhhi-i İçtimâi Coğrafyası- Konya Vilâyeti, Yayına Hazırlayan ve Sadeleştiren: Mehmet Karayaman, Konya 2009, s.80; Abdullah Uysal, Necati Alodalı, Musa Demirci, Dünü ve Bugünüyle Karaman (Kültür- Tarih- Coğrafya), Konya 1992, s. 114; Sapancalı H. Hüseyin, Karaman Ahval-i İçtimâiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi (R. 1338/ H. 1341), yayınlayan İbrahim Güler, Ankara 1993, s. 33; Mehmet Ali Kırboğa, Silinmeyen Simalar (Karaman ve Konya Civarı Hocaları), İstanbul 2012, s. 280; Durmuş Ali Gülcan, Karaman Mahalle, Kasaba ve Köyleri Tarihçesi, Karaman 1989, s. 76-83; Musa Şaşmaz, Türkiye’nin İdari Taksimatı (1920-2013), Ankara 2014, c. 10, s. 229, 276; İçişleri Bakanlığı, İller İdaresi Genel Müdürlüğü, Köylerimiz (1 Mart 1968 gününe kadar), Ankara 1968, s. 49; Orman İçi ve Orman Bitişiği Köyler ve Belediyeler, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretimi Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara 2003, s. 378; biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr erişim tarihi: 05.02.2016; karaman.gov.tr/il-mahalli-idareler-mudurlugu erişim tarihi: 19.02.2016; sonuc.ysk.gov.tr/module/ssps.jsf erişim tarihi: 07.02.2016; www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx erişim tarihi: 02.06.2016; http://bucivar.com/karaman/merkez/asagiakin erişim tarihi: 31.07.216; http://www.ttk.gov.tr/index.php?Page=Sayfa&No=385 erişim tarihi: 31.07.216; http://www.dsi.gov.tr/haberler/2015/08/24/karaman-da-i-n%C5%9Fas%C4%B1-devam-eden-tesisler-i-ncelendi erişim tarihi: 31.07.2016; www.msb.gov.t erişim tarihi 31.07.2016; www.karamankadastro.gov.tr erişim tarihi 31.07.2016; http://www.kubbealtilugati.com/sonuclar.aspx?km=AKIN&mi=0 erişim tarihi 31.07.2016; http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.579e27aadab854.83356062 erişim tarihi: 31.07.2016.
Uğur ERKÂN
