Karaman merkez Kabristanı 34. Adada bulunan kabir[1] “ÇANAKKALE ŞEHİTLERİNDEN…” ifadesiyle başlıyor.
“…YEŞİLDERE’Lİ[2]
İBRAHİM OĞLU
D.ALİ ÜÇBAŞ[3]
D. 1886 Ö. 1916
VE OĞLU
İSMAİL ÜÇBAŞ
D. 1914 Ö. 2005
RUHLARINA FATİHA”
Millî Savunma Bakanlığı’nın Arşiv Müdürlüğünün Çanakkale Şehitleri listesinde; 48 bin 148 şehit içerisinde Karaman’ın toplam 498 şehidi bulunuyor. Bu şehit sayısı ile Karaman, diğer iller arasında 34. sırada yer alıyor.[4]
İşte bu şehidimiz 498 şehidimizden sadece birisi.
Söz konusu listeden isminin başında bulunan “D.” kısaltmasının “Durmuş” olduğu bilgisine ulaşıyoruz.
Şehidimize ait diğer bilgiler:
Adı: Durmuş Alî
Baba Adı: İbrâhim
Memleketi: Karaman- İbrala[5]
Doğum tarihi: 1302 (1886)
Rütbesi: Piyade Er
Kolordu: 4
Fırka: –
Tabur: 2
Bölük: 1
Şehid olduğu yer: Hilâl-i Ahmer (Kızılay) Tıp Fakültesi Hastanesi[6]
Şehid olduğu tarih: 25 Eylül[7] 1331 (8 Ekim 1915)
Şehit olduğu yaş: 29
Hangi şehitlikte yattığı: Şehitler Âbidesi Şehitliği[8]
Gelelim asıl kabir sahibine. Yani şehidin oğluna.
Adı ve Soyadı: İsmail ÜÇBAŞ
Doğum tarihi: 1330 (1914)
Vefat tarihi: 2005
Vefat yaşı: 91
Buradan pederinin yaklaşık 1 yaşındayken şehit olduğu bilgisine rastlıyoruz. Babasız büyümek kolay değil.
18 Mart vesilesiyle şehitlerimizi rahmet, minnet ve dualarla yâd ediyoruz.
Uğur ERKÂN.
________________________________________________________________________________________________________________
[1] Kabre; başlangıç noktasından 14 metre düz devam ettikten sonra sola dönüp, Şehitler Caddesi’nden 132 metre ilerleyince sağa dönüp, Yediler Caddesi’nden 179 metre ilerleyince ulaşılabiliyor.
(http://web.karaman.bel.tr:571/Mebis/YolTarifi.aspx?Id=8447 erişim tarihi 18 Mart 2021)
[2] Karaman merkeze bağlı, uzun süre nâhiye (bucak) merkezi olan ve bir süre (1954-2012) belediye teşkilâtı olan köy. (ugur-erkan.com/karamanansiklopedisi/yesildere-ibrala/ Yayım tarihi: 20 Kasım 2016) Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle (‘) ayrılmıyor. “Yeşildere’li” şeklinde değil, “Yeşildereli” olarak yazılması gerekiyor. Mezar taşlarında bu imlâ hatasına sık rastlandığından mezar taşı ile iştigal eden esnafın bilgilendirilmesi en doğru adım olacaktır. (tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/kesme-isareti/ )
[3] Soyadı Kanunundan sonra oğlu bu soyadı almış olmalıdır. 2525 sayılı Soyadı Kanunu 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edilmiş, 2 Temmuz 1934 tarihli ve 2741 sayılı Resmî Gazete’de neşir edilmiştir. 14 üncü maddesine göre neşir tarihinden altı ay sonra mer’iyete girmiştir (Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3, Cilt: 15, Sayfa: 506).
[4] ugur-erkan.com/erbabikalem/canakkale-mahserindeki-karamanlilar/ Yayım tarihi: 18 Mart 2016.
[5] Köyün “İbrala” olan ismi; 1961 yılında İçişleri Bakanlığı tarafından yabancı ad taşıdığı gerekçesiyle “Yeşildere” olarak değiştirilmiştir. (https://ugur-erkan.com/karamanansiklopedisi/yesildere-ibrala/ Yayım tarihi: 20 Kasım 2016)
[6] Kara çıkartması başladıktan kısa bir süre sonra (25 Nisan) binlerce varalı Türk askerinin İstanbul’a sevk edileceği haberi üzerine Hilal-i Ahmer’den İstanbul’da hastaneler tesis etmesi talep edildi. Cemiyet, zaman kaybetmeden girişimlerine başladı. Bunun sonucunda İstanbul’da bin 700 yataklı Tıp Fakültesi hastanesi açtı. (kizilaytarih.org/dosya003.html Erişim tarihi: 18 Mart 2021)
[7] Rumî takvimde 7. Ay Eylül ayına tekabül etmektedir. Mezar taşına şehit olduğu tarih 1916 tarihi yazdırılmış.[8] Temsili olarak bu şehitlikte yattığı ifade edilmesine rağmen, Hilâl-i Ahmer (Kızılay) Tıp Fakültesi Hastanesi’nin İstanbul’da olduğu nazara alındığında İstanbul’da medfun bulunmalıdır.
